Interculturele communicatie op de werkvloer
Je werkt samen met een internationale collega en merkt dat jouw directe feedback anders wordt ontvangen dan je gewend bent. Interculturele communicatie bepaalt hoe effectief je samenwerkt, en door cultuurverschillen te begrijpen voorkom je misverstanden en frustraties.
Wat is interculturele communicatie?
Interculturele communicatie gaat verder dan taal: het draait om hoe verschillende culturen communiceren, beslissingen nemen en samenwerken. Wat in de ene cultuur beleefd is, kan in een andere cultuur als onverschillig of zelfs onbeleefd overkomen. Feedback geven verschilt per cultuur. Waar je Nederlandse collega direct zegt ‘dat lijkt me geen goed idee’, zal je Indiase collega eerder indirect communiceren met ‘dat zou een optie kunnen zijn.
Dit soort verschillen kunnen leiden tot misverstanden, tenzij je ze herkent en ermee leert omgaan. Sommige culturen nemen beslissingen in groepsverband, terwijl anderen leunen op hiërarchie. Inzicht in deze verschillen helpt je om effectiever te communiceren en misverstanden te voorkomen.
Laten we kijken hoe je interculturele samenwerking kunt verbeteren.
Hoe bevorder je intercultureel samenwerken?
Effectieve interculturele communicatie begint met bewustwording en openheid. Door kleine aanpassingen in je houding en manier van communiceren kun je al grote stappen zetten. Maar hoe doe je dat in de praktijk? Met deze vier tips leg je de basis voor een sterke samenwerking over culturele grenzen heen.
Oordeel niet te snel: cultureel gedrag is niet goed of fout
Je eerste indruk is altijd gekleurd door je eigen referentiekader. Wat voor jou logisch is, kan voor iemand uit een andere cultuur heel anders aanvoelen.
Je stelt bijvoorbeeld een vraag aan een Indiase collega en krijgt geen direct antwoord. In Nederland interpreteren we dit misschien als twijfel of onzekerheid. Maar dat hoeft helemaal niet zo te zijn.
Probeer in gesprekken een open mindset te behouden. Luister zonder meteen conclusies te trekken en stel vragen om te begrijpen waarom iemand iets op een bepaalde manier doet. In veel Aziatische culturen is indirecte communicatie de norm. Wat als ontwijkend overkomt, kan juist een teken van respect zijn.
Vraag jezelf af: “Kijk ik hier alleen door mijn eigen culturele bril? Welke andere interpretaties zijn mogelijk?” Door je oordeel uit te stellen en vragen te stellen, voorkom je misverstanden en toon je respect voor andere werkstijlen.
Leer je eigen onbewuste communicatiegewoonten kennen
Je eigen cultuur is als water voor een vis: je merkt het pas als je eruit wordt gehaald. Wat jij als normaal beschouwt, is gevormd door je opvoeding, samenleving en werkcultuur. Pas als je buiten je eigen bubbel stapt, ontdek je welke ongeschreven regels je (onbewust) volgt. Je kan dit trainen door zelfreflectie te oefenen.
Effectiever samenwerken begint met bewustwording van je eigen gewoontes. Vraag jezelf af:
- Hoe geef ik feedback? Direct of indirect?
- Hoe ga ik om met hiërarchie? Zie ik mijn leidinggevende als gelijke of als autoriteit?
- Hoe toon ik respect in een gesprek? Door stilte of door actieve deelname?
Door te begrijpen hoe jij communiceert, kun je beter inschatten hoe dat overkomt bij anderen – en zo effectiever schakelen tussen verschillende culturen.”*
Verdiep je in hoe andere culturen omgaan met hiërarchie en besluitvorming
In Nederland wordt een leidinggevende vaak gezien als gelijkwaardig. In landen als de Verenigde Staten en Frankrijk speelt hiërarchie juist een grote rol: een manager neemt beslissingen zonder al te veel discussie met het team.
Dit kan tot misverstanden leiden. Een Franse collega kan verwachten dat een leidinggevende de knoop doorhakt, terwijl een Nederlander liever een consensus zoekt.
Wil je beter intercultureel samenwerken? Onderzoek hoe beslissingen worden genomen in de cultuur van je collega’s. Vraag hen bijvoorbeeld:
- Hoe wordt feedback binnen jouw organisatie gegeven?
- Hoe worden belangrijke beslissingen genomen?
- Wat is de rol van hiërarchie in jouw werkcultuur?
Door hier bewust mee om te gaan, voorkom je frustraties en stem je beter af op elkaars verwachtingen.
Toon oprechte interesse
Echte verbinding ontstaat wanneer je oprechte interesse toont. Dit lijkt misschien vanzelfsprekend, maar door oprechte vragen te stellen en écht te luisteren, leer je elkaar beter begrijpen. Deel ook je eigen perspectief en wees open over culturele verschillen. Als je vanuit nieuwsgierigheid en respect met elkaar in gesprek gaat zijn cultuurverschillen geen obstakel, maar juist een verrijking. Gebruik open vragen zoals ‘Hoe pak jij dit normaal gesproken aan?’ Hiermee geef je de ander de ruimte om hun perspectief te delen zonder dat ze zich hoeven te verdedigen.
Meer weten over intercultureel samenwerken?
Het boek The Culture Map van Erin Meyer is een must-read op het gebied van interculturele communicatie. Interculturele communicatie is geen obstakel, maar een kans om beter samen te werken.